Ζηλεύουν τα σκυλιά μας ;

Πρόκειται για ένα συναίσθημα το οποίο είναι προνόμιο των ανθρώπων και αντίθετα με το τι μπορεί να φαίνεται, τα σκυλιά δεν το προσλαμβάνουν με τον ίδιο τρόπο. Είναι αλήθεια ότι αρκετές από τις αντιδράσεις τους πολλές φορές παρερμηνεύονται ως ζήλεια, όμως στην πραγματικότητα όλες αυτές οι αντιδράσεις έχουν να κάνουν με τον τρόπο που αντιλαμβάνονται το περιβάλλον και την θέση τους σε αυτό.

Για να γίνουν τα πράγματα ποιο αντιληπτά θα σας δώσω το παράδειγμα ενός σκύλου που πάντα αντιμετωπιζόταν ως υποκατάστατο των παιδιών του ζεύγους που εγκατέλειψαν το πατρικό σπίτι και αφοσιώθηκαν στις δικές τους οικογένειες. Τα προβλήματα άρχισαν όταν το εγγόνι επισκέφθηκε το σπίτι και ο σκύλος έδειχνε επιθετικότητα προς το παιδάκι σε κάθε μορφή συναναστροφής του παππού και της γιαγιάς με το εγγόνι. Η άμεση ανταπόκριση ήταν ότι ο σκύλος «ζηλεύει το μικρό» και αμέσως άρχισαν να ασχολούνται περισσότερο με τον σκύλο κάθε φορά που το εγγόνι τους ερχόταν στο σπίτι, πιστεύοντας ότι έτσι διαβεβαίωναν τον σκύλο ότι δεν έχει τίποτα να χάσει. Όμως τα πράγματα χειροτέρεψαν σε σημείο που αναγκάστηκαν να κλείνουν τον σκύλο σε άλλο δωμάτιο κάθε φορά που το παιδάκι ερχόταν στο σπίτι καθώς η μητέρα του μικρού άρχισε να ανησυχεί για την ασφάλεια του παιδιού της.

Όταν μου ζητήθηκε να βοηθήσω την κατάσταση, εξήγησα ότι ο σκύλος φυσικά και δεν ζηλεύει το μικρό και για την επιβεβαίωση της κατάσταση τους ζήτησα να επισκεφθούν μαζί με τον σκύλο το σπίτι της κόρης τους και να συζητήσουμε στην συνέχεια τις παρατηρήσεις τους.

Αδυνατώντας να περιμένουν την συνάντησή μας, μου τηλεφώνησαν από το σπίτι της κόρης τους για να μου πουν ότι έχουν μείνει έκθαμβοι που ο σκύλος δεν παρουσιάζει καμία επιθετικότητα προς το μικρό.

Δεν υπάρχει κάτι μαγικό στην όλη υπόθεση όπως φυσικά δεν υπάρχει και «ζήλεια» με την ανθρώπινη ερμηνεία.

Αναλύοντας το περιστατικό, επιβεβαιώνεται ότι ο σκύλος είχε συνηθίσει να έχει όλη την προσοχή στραμμένη πάνω του και αναγνώριζε το μικρό ως απειλή, καθώς έπαιρνε τα προνόμια (την προσοχή, τα χάδια) μέσα στον χώρο που ζούσε ο σκύλος.

Εδώ λοιπόν είναι και η μεγάλη διαφορά μεταξύ της ανθρώπινης «ζήλειας» και αυτού που επιδεικνύει ο σκύλος : για τον τελευταίο έχει σχεδόν πάντα να κάνει με το γίγνεσθαι του περιβάλλοντος.

Η επιπλέον προσοχή που λάμβανε ο σκύλος όταν ήταν και το μικρό κοντά, ουσιαστικά ενίσχυε την γνώμη του σκύλου για την θέση του ιδίου στην ομάδα με αποτέλεσμα οι αντιδράσεις του κατά του μικρού να είναι ποιο έντονες.

Οι κηδεμόνες του σκύλου δυσκολεύθηκαν πάρα πολύ να αποδεχθούν την διαφορά ανάμεσα στην ζήλεια ως συναίσθημα και την ψυχρή λογική του ενστίκτου του σκύλου για τα πλεονεκτήματα που απορρέουν από την θέση του μέσα στην αγέλη.

Φυσικά και το πρόβλημα λύθηκε με τον επαναπροσδιορισμό της θέσης του σκύλου στην οικογενειακή αγέλη αλλά και με τον συνειδητό έλεγχο του περιβάλλοντός του. Πολλές φορές αυτό που θέλουμε να μεταφέρουμε στον σκύλο μας είναι ακριβώς αντίθετο από αυτό που τελικά του λέμε, και μάλιστα καταλήγουμε στο να ενισχύουμε ανεπιθύμητες συμπεριφορές.

Ιδανικά, η απάντηση βρίσκεται στην υιοθέτηση κανόνων ευθύς εξαρχής και χωρίς εξαιρέσεις.

Όχι βία και τιμωρία καθώς μπορεί να βλάψει την σχέση που έχουμε με τα σκυλιά μας. Στην πραγματικότητα αυτό που θέλουμε είναι ο σκύλος μας να νοιώθει ασφάλεια και όχι απειλή κοντά μας.

Ο φόβος σταματάει την μαθησιακή διαδικασία τόσο στα σκυλιά όσο και στους ανθρώπους. Αν η απειλή έρχεται από την πηγή της μάθησης (τον ιδιοκτήτη/χειριστή), τότε η ελάττωση της μάθησης έχει διπλή αιτία.

Τα σκυλιά δεν είναι άνθρωποι και σίγουρα δεν κατανοούν το νόημα των λέξεων. Στο 90% των περιπτώσεων εν αγνοία μας μεταφέρουμε λάθος μηνύματα προς τον σκύλο και έτσι ξεκινούν τα προβλήματα.